De Tamoil Cultuurprijs voor Kunsten en Letteren 2022 is toegekend aan
de heer Erol Struijk
regisseur en dramaturg
vanwege zijn excellente prestaties als theatermaker. Door zijn veelzijdigheid als kunstenaar heeft hij sinds jaar en dag bewezen toeschouwers door een breed scala aan emoties en werelden te loodsen.
De jury erkent Erols sterke artistieke signatuur. Ze prijst de minutieuze mise-en-scène van zijn voorstellingen en de weloverwogen wijze waarop hij muziek, ruimte en materiaal gebruikt om het tragische of komische luister bij te zetten.
Als dramaturg weet Erol bovendien elke speler te inspireren en zijn personages te verdiepen. Door te coachen, te spiegelen en te bevragen vlecht hij het werk van dramaturg en regisseur in één. Hij weet het beste uit alle betrokkenen te halen en tilt zo het eindproduct naar een hoger plan.
Daarnaast waardeert de jury het stempel dat Erol al sinds jaar en dag op de theatercultuur in Bergen op Zoom drukt. Door in zijn voorstellingen steeds verbanden te leggen tussen disciplines als muziek en digital art, hedendaagse thema’s in te bedden in klassieke stukken en van de stad zélf een podium te maken. Erol speelt als kunstenaar een verbindende hoofdrol op zijn eigen Bergse toneel.
Met dit alles levert Erol Struijk een unieke bijdrage aan het culturele leven en de artistieke uitstraling van stad en land van Bergen op Zoom.
Bergen op Zoom, 5 november 2022
namens de jury namens Tamoil Nederland B.V
Tobias Vermeulen Saskia Gijsen voorzitter
Voorzitter lid management board
Toespraak door juryvoorzitter Tobias Vermeulen
Geachte aanwezigen, beste Erol,
Jaarlijks reiken wij, in deze mooie Hofzaal, De Tamoil Cultuurprijs voor Kunsten en Letteren uit.
Dat doen wij al 42 jaar. Even lang als de windvaan op Het Markiezenhof over Bergen op Zoom uit kijkt.
De stad waar je als regisseur werkte met o.a. Toneelvereniging Première, Theatergroep Honger, Het gezellentoneel en Huis aan De Schelde. In elke vereniging voel jij feilloos aan wat de manier is waarop een verhaal vertelt moet worden. Jij eist van jezelf saaie verhalen te veranderen, te verbeteren, in tijdsperspectief te plaatsen om zo tot voorstellingen te komen, waarin het publiek continue geprikkeld wordt. Jij doet geen kunstje na, jij maakt kunst. Daarin ben je verrassend, werk je met stijlbreuken. Je werkt met muziek. Je werkt met harde wisselingen. Want zoals je zelf zegt: “Het publiek moet iets te doen hebben en moet iets vinden van wat ze voorgeschoteld krijgt.’’
Dit is ook de stad waar jouw moeder ooit op een ouderavond het advies kreeg om kleine Erol op toneel te doen. Je was toen een jaar of 8 oud. ‘Bij Merijntje Gijzen zijn we groot geworden en werden we opgevoed’, zei je tegen me. Je voelde je er als een vis in het water en leerde er alles over de toneelwereld. Je hebt zeer warme gevoelens bij deze vereniging. Bij het op kamp gaan, het leren acteren en je eerste regisseer-ervaring. Daar is het begonnen. Via Merijntje Gijzen kwam je in contact met andere verenigingen in onze stad. Je deed er podiumervaring op en je leerde veel verschillende spelers kennen.
Dat laatste is nu nog altijd terug te zien in je werk. De jury waardeert je bijdrage aan de ontwikkeling van spelers in onze stad. Jij maakt samen met die spelers kunst. Over kunst heb je een mening. Over een mening heb je een gesprek. De spelers waarmee jij werkt dus ook. Je dwingt ze feeling te krijgen met hun rol, met het stuk maar met name met het onderwerp. Jij interviewt speciaal voor één rol een getraumatiseerde militair om die ene speler de juiste lading mee te geven.
Jouw team bestaat niet alleen uit spelers. Je bent bij machte samenwerkingen aan te gaan om je verhaal en dus de voorstelling zo compleet mogelijk te krijgen. Zo voegde je in je laatste voorstel digital art toe en zet je jouw muzikale gave in om muziek niet ter ondersteuning te gebruiken maar in een leidende vorm het publiek een flinke wending naar links of naar rechts te duwen. Licht, geluid, begeleiders. Ze horen allemaal in jouw team. En ook verzamel je mensen om je heen die naar tussenresultaten komen kijken om je de spiegel voor te houden. Erol, jij maakt kunst, daar komt jouw handtekening onder. Je maakt samen met al deze mensen kunst. Zij zetten in jouw filosofie, ook hun handtekening onder het proces en onder het resultaat.
Dat proces gaat continue in jou door. Je hebt overal ideeën over en als regisseur graag een vinger in de pap. Je leeft in het moment van het verhaal.
Dat hebben we de afgelopen weken rondom deze dag ook wel aan je gemerkt. Hopelijk herken jij jezelf en je voorstellingen in aankleding en inrichting van deze ceremonie.
De jury waardeert je creatief vermogen om ook een locatie volledig naar je hand te zetten. De Stoelemat ombouwen tot camping, Het Ravelijn wordt een sprookjesbos, een galerie wordt een psychiatrische inrichting. Je draaft volledig door in het verzamelen van materiaal, exact in de juiste stijl of tijdzone van de voorstelling.
Er heeft ook altijd een onzekere factor in jou gezeten, of je wel goed genoeg was om kunst te maken. Je deed illegaal auditie voor de toneelschool toen je 15 jaar was, je moest 16 jaar oud zijn. En je werd afgewezen. ‘’Zie je wel?’’ Zei het stemmetje in je hoofd. Ik moet dit maar bij een hobby houden. Uiteindelijk ben je toch naar de musical-academie gegaan. Je bent aangenomen. Je leerde er om te durven zingen. Na een jaar kwam je alsnog op de toneelschool terecht, waar je gelukkig was. Diepgang zorgt voor geluk. Je studeerde zeer succesvol af en werd zelfs genomineerd voor de Kunstanjer.
Met jouw verbindende kwaliteiten. Met jouw gave om elke speler in ontwikkeling te krijgen. Met jouw vermogen om met elke voorstelling een uniek kunstwerk af te leveren, heeft de jury jou unaniem gekozen als laureaat voor de Tamoil Cultuurprijs voor Kunsten en Letteren 2022.