De Sakko-prijs voor Kunsten en Letteren 2000 is toegekend aan
Kees Warmoeskerken, beeldend kunstenaar te Bergen op Zoom
vanwege zijn uitzonderlijke creativiteit op de gebieden van de schilderkunst, de monumentale vormgeving en het ontwerpen van toneeldecors. Van huis uit gezegend met een veelzijdig talent heeft Kees Warmoeskerken zich ontwikkeld als begenadigd kunstschilder die inmiddels een omvangrijk en pluriform oeuvre heeft opgebouwd. Naast het beoefenen van andere, meer monumentale kunstvormen heeft Kees zijn talenten ook in dienst gesteld van de Bergse samenleving door het ontwerpen van decors voor de bloeiende toneel- en operagezelschappen van onze stad. Hoewel Kees Warmoeskerken van nature een man achter de schermen is, treedt hij met zijn decorontwerpen juist op de voorgrond en leren we hem kennen als bijzonder fantasierijk en in hoge mate ambachtelijk. Mede hierdoor is de kwaliteit waarmee de Bergse toneelwereld voor het voetlicht treedt van ongekende hoogte. Met dit alles levert Kees Warmoeskerken een hoogwaardige bijdrage aan het culturele en artistieke leven van stad en land van Bergen op Zoom.
Bergen op Zoom, 11 november 2000
Toespraak Kees Warmoeskerken, 11 november 2000:
Vrienden en vriendinnen van de Sakko-prijs, familie Warmoeskerken,
Het is mij een aangenaam genoegen hier weer te staan en namens de jury de laureaat van dit jaar aan U voor te mogen stellen.
De jury heeft gewikt en gewogen En de jury was unaniem. Er waren geen briefjes kwijt en er was geen hertelling nodig.
De Sakko-cultuurprijs 2000 gaat naar Kees Warmoeskerken, Bergenaar, Beeldend kunstenaar, schilder, decorateur, restaurateur, decorontwerper, een man die het liefst wat achter de schermen blijft en die deze schermen desnoods ook zelf maakt.
Wie is deze man? Kees werd in de zomer van 1952 geboren in een fors Bergs gezin. Zijn ouders woonden boven de vetpan, vader was beheerder van dit gebouw, en ik denk niet dat dat een vetpot was. Kees was 1 van de kinderen van de vetpan, zo’n beetje geboren tussen de coulissen van, zoals dat dan officieel heette, de St. Joseph gezellenvereniging.
Dit gebied van de stad hoorde bij de toenmalige Josef-parochie.
Ik weet niet of het bewust was, maar Kees is St. Joseph altijd trouw gebleven, hij werd ook timmerman, en kwam daartoe op de LTS die ooit bij het Rijks stond.
Het lijkt wel of jouw verleden bestaat uit afgebroken gebouwen, maar nu komt er iets wat van meer blijvende aard lijkt te zijn, want deze ambachtsschool werd later verruild voor een meer theoretische opleiding aan het Rijks en nog weer later volgde de Academie voor Kunsten, St. Joost.
Die Ambachtelijke basis is belangrijk gebleken. Als je zelf een hamer in je handen kan houden scheelt dat enorm bij het bedenken van allerlei dingen.
Ook in ons voorbereidingsgesprek kwam dit naar voren. Een wereld vol computers met allerlei ontwerp-programma’s en noem maar op. Maar dat zal nooit je werk kunnen vervangen. Je houdt van het ambachtelijke werk, van verf, klei, gips, hout, en je weet je wat je ermee kan.
Dat ambachtelijke is iets wat jouw kenmerk is, je staat er mee op en je gaat ermee naar bed, misschien dat je o.a. daarom wel trouwde met Emmy, Emmy Ambachts.
Als kind tekende en schilderde je al graag. En niet onverdienstelijk. Al die mensen die in de Vetpan rondliepen en feesten en uitvoeringen aan het voorbereiden waren, die hadden dat al wel gezien. En zoals dat gaat in het verenigingswerk, waar mensen een neus hebben voor veel kwaliteit voor weinig geld, werd je al heel vroeg betrokken bij het maken van decor’s.
Ach, onze Kees zet wel even een schilderijtje in elkaar, of een stukje bos. Jouw talenten op het gebied van de beeldende kunsten hebben zich op deze manier van het begin af aan hand in hand ontwikkeld met jouw liefde voor toneel en theater. En je leerde te tekenen en schilderen op alles wat voorhande is, stoelen, tafels, plafonds, linnen doek of stucwerk.
Ik heb me zitten afvragen, wat is nou eigenlijk in jouw werk nevenactiviteit en wat is de hoofdzaak.
Het is een beetje moeilijk om in enkele woorden over jouw werk te spreken. De jury was onder de indruk, vooral ook vanwege de pluriformiteit daarvan. Wat wel leuk is om te weten, de jury vergadert altijd in de directie-kamer van de firma Sakko en daar hangt een hele mooie tekening aan de muur, een man die wat nadenkt, het is een tekening van Kees Warmoeskerken. Als je ander werk van Kees ontdekt, dan merk je hoe enorm veel verschillende technieken door hem worden beheerst. Naast deze tekeningen zijn er bronzen en plastieken, monumentale kunst maar vooral ook veel schilderijen.
Mannen zijn er op die schilderijen niet zo veel te vinden, wel vrouwen, een inspiratiebron voor veel kunstenaars. En als er al een man op een schilderij is te vinden, dan is dat de wat stille man op de achtergrond die op zondag het vlees snijdt.
Dit vrije werk staat bij Kees centraal. Naast de vrouw als inspiratiebron komen er allerlei thema’s naar voren. Vaak werk je naar het ritme van het jaar, de seizoenen, de feesten die bij de verschillende jaargetijden horen. Veelkleurig en figuratief. Je schilderijen vormen als het ware de beelden van een ontdekkingsreis door het leven heen.
Maar ja, als je in het huis van ontdekkingsreiziger Joris Spilbergen woont ….
Ook die beroemde ontdekkingsreiziger probeer je in beeld te brengen, geschilderde beelden. Jouw kunst is als een reis rond de wereld, zoals Joris deed, maar dan zonder de stad te verlaten, daarin herkennen we de echte Bergenaar. Jouw werk laat zich herkennen aan de grote mate van perfectionisme waar het mee gemaakt is - ambachtelijk. Als illustratie daarvan horen we vandaag muziek uit de Barok
In je vrije werk kun je je creativieteit volledig kwijt, maar daar komt niet altijd van. Allerlei andere taken dringen zich in je aandacht op. Met name het ontwerpen van decors voor allerlei producties. Je maakt de achtergrond. Je blijft ook het liefst op de achtergrond.
Maar die achtergrond, die staat in de schijnwerpers, de decors die je ontwerpt hebben zoveel zeggingskracht dat ze als het ware een eigen dialoog aangaan met het publiek. Hierdoor word je, ongewild, zelf voor het voetlicht gehaald.
Het succes van de grote Bergse theater-prestaties van de laatste jaren is mede gebaseerd op de geweldige vindingrijkheid en creativiteit waarmee jij de decors bedenkt en ontwikkelt, natuurlijk samen met anderen, met de regie en noem maar op. Maar het moet een genot zijn om als toneelspeler in die decors rond te mogen lopen. Het is in ieder geval een genot om als toeschouwer je te laten meeslepen en als het ware jezelf te laten opslurpen door die wereld die voor je ogen getoverd wordt.
Het publiek kan zich zonder probleem verplaatsen in de illusie van decor en spel. Een ook in dit werk laat je jezelf kennen als een perfectionist die oog heeft voor details en met erg veel humor werkt. Daarvan getuigen o.a. de decors voor Huiveren in het Hof, die we gelukkig in 2001 nog een keer te zien krijgen.
Goed, en dan leer je Kees een beetje beter kennen en dan is dat een man die wat schouderophalend erbij zit en denkt ….. kom op, ik doe m’n werk, laat me maar gewoon doorgaan.
Voor jouw gehele oeuvre,
Schilderijen en tekeningen, de beelden, de restauraties en decoraties, en je decor-ontwerpen willen we jou de Sakko-cultuur prijs geven. Maar ook de manier waarop je je talent in dienst stelt van de samenleving en van het begeleiden van individuele leerlingen is een aspect waarom we als stad trots mogen zijn dat we jou in ons midden hebben. We feliciteren daarmee niet alleen jou en je gezin, maar vooral ook onze stad.
Bergen op Zoom, 11 november 2000.
Namens de jury, Namens Sakko BV
Willem Vermeulen, Theo Mangnus,
Voorzitter. Directeur.