De Sakko-prijs voor Kunsten en Letteren 2017 is toegekend aan
Mart Franken ,
kunstschilder
OORKONDE
vanwege zijn bijzondere, zeer omvangrijke en hoogst artistieke oeuvre waarin hij telkens weer geportretteerde mensen tot leven brengt. Daarin maakt het niet uit of deze mens Vastenavond aan het vieren is, dakloos of ernstig zorgbehoevend is.
Mart Franken besteedt grote zorg aan zijn kunst. Ook was hij bereid om zijn ‘kunst aan de zorg’ te geven via bijzondere projecten waarbij vele honderden bewoners van zorginstellingen werden geportretteerd.
Daarnaast heeft Mart Franken verscheidene malen het initiatief genomen om tentoonstellingen te realiseren. Lokaal rondom thema’s zoals ‘Vastenavond’ en regionaal met bijvoorbeeld het thema ‘Vincent van Gogh’. Als goed dienaar van zijn kunst begeleidt Mart tevens leerlingen in hun kunstzinnige ontplooiing.
Met dit alles levert Mart Franken een indrukwekkende bijdrage aan het culturele en artistieke leven van stad en land van Bergen op Zoom
Bergen op Zoom, 4 november 2017.
Namens de jury, Namens Tamoil Nederland B.V,
Willem Vermeulen, voorzitter. Ronald Kempen, directeur.
TOESPRAAK JURYVOORZITTER WILLEM VERMEULEN
Vriendinnen en vrienden van de Sakko Cultuurprijs, Het is mij, zoals elk jaar weer, een aangenaam genoegen hier voor U te mogen staan om aan U de laureaat van dit jaar te mogen voorstellen.
De Sakkocultuurprijs 2017, gaat naar de Bergse kunstschilder Mart Franken. Hij is in Bergen op Zoom geboren in 1955 en was op de kleuterschool al op zo’n manier bezig met tekenen en schilderen dat het opviel. Dan mag je inmiddels toch terugkijken op een carriere van ruim 55 jaar!
Na de middelbare school en wat werkervaring kreeg hij een opleiding tekenen LO en handvaardigheid en vervolgens zijn opleiding aan de kunstacademie te Amsterdam.
Mart heeft zich ontwikkeld tot een kunstschilder met een geheel eigen handschrift, om het maar zo even te noemen. Kenmerkend daarbij is dat in zijn schilderijen zeer gedetailleerde aandacht wordt gegeven aan wat naar de mening van de schilder aan het model karakteristiek is en dat de achtergrond, om het zo te zeggen, achtergrond mag blijven. Fijne schildertechnieken op het ene vlak gaan samen met grove lijnen. Het geeft zijn schilderijen niet alleen kleur maar ook leven en beweging. Zeer expressief. Als kijker wordt je als het ware meegezogen naar dat wat essentieel is.
Dit is geen trucje. Dit is het resultaat van de manier van werken van Mart. Hijschildert nooit zomaar iemand. Modellen zijn voor hem geen anonieme levende poppen.
Hij leert mensen kennen, al werkend en al pratend, leeft met hen mee, proeft aan hun smaak van het leven, voelt mee met hun vreugde of pijn en weet dán de wezenskenmerken van mensen in beeld te brengen.
Mart hoort al vele jaren tot de top kunstenaars van Bergen op Zoom. We kennen hem door tal van initiatieven op het gebied van tentoonstellingen, allerlei projecten, vele jaren jurywerk voor stichting vastenavond, zijn bijzondere band en samenwerking met Martha van Meurs, de portrettengalerij van de prinsen en nog vele andere zaken.
Heel bijzonder werd de aandacht getrokken door velen van ons naar het project `kunst in de zorg`. Ga er maar aan staan: 425 mensen ontmoeten; hun verhalen aanhoren en hen schilderen ...... misschien niet ten voeten uit ...... maar wel volledig tot hun recht komend. Vanuit een diepe belangstelling voor deze mensen en voor hun levensverhalen heeft hij hen geschilderd. Naar eigen zeggen heeft hij daarmee ook zichzelf laten kennen.
In elk schilderij zit iets van de kunstenaar zelf, waar de verhalen van de geportretteerden als het ware doorheen zijn gegaan. We kijken door de ogen van Mart.
Naast vakmanschap is daar talent voor nodig maar ook een open houding en interesse naar mensen toe. De geportretteerden voelden zich op hun gemak en lieten zich gemakkelijk kennen.
Moest ik Mart schilderen ..... laten we het eens omdraaien ....... er wordt een portret van jou gemaakt ....... moest ik het doen en zou ik het kunnen ........ dan zou zijn mond niet stil staan, zou hij in de ene hand een penseel hebben en in de andere hand een dirigeerstokje. Want Mart is graag de dirigent, zelfs van zijn eigen feestje. Een ongekende perfectionist. Moeilijk om dingen los te laten. Maar ook eigengereid en principieel schreef één van de journalisten. Daar lijkt mij niks mee mis. Dat perfectionistische ........ wist U trouwens dat Mart een blauwe maandag gewerkt heeft als tandtechnieker.
Dat is metselen op de vierkante milimeter. Gelukkig vond hij de weg naar het doek en het palet en werd hij een verbijsterende tovenaar. Met maar 4 kleuren en een penseel.
Mart is ook een organisator ...... denk aan de tentoonstellingen zoals rond van Gogh, in het kader van vastenavond, enz. En hij heeft zich als docent ontpopt. Een serieus mens zonder ooit zwaar te zijn. Bourgondisch dus. Maar toch met diepe gronden, dat bleek wel aan de samenwerking met Bert Bevers en de schilderijen en tekeningen bij gedichten.
De vele honderden schilderijen van Mart hebben hun weg gevonden. Hij heeft op tal van plaatsen geexposeerd en schilderijen zijn aan diverse collecties teogevoegd. Een bijzondere serie is natuurlijk die van de koppen van de prinsen, maar ook de troelekes .... expressief ..... figuratief ...... levend en bewegend. Met als basisregel: elk mens is waardevol.
Al met al meer dan genoeg redenen voor de jury van de Sakko-cultuurprijs om dit jaar deze prijs aan Mart Franken toe te kennen. En hij wilde hem nog ontvangen ook !